Ηλίας Μπογδανόπουλος
Βιογραφικό σημείωμα Ηλία Μπογδανόπουλου
Ο Ηλίας Μπογδανόπουλος απεφοίτησε από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 1943. Σύζυγός του ήταν η Θεοδώρα Καρπέτα, εκπαιδευτικός, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, την Ολυμπία, τον Κωνσταντίνο και την Χρύσα. Υπήρξε διευθυντής του Σωφρονιστηρίου Ανηλίκων Πατρών. Εκεί εγκαινίασε πρωτοποριακές για την εποχή μεθόδους ως προς την εκπαίδευση των παιδιών, ιδρύοντας εργαστήρια (ξυλουργικής, κεραμικής, κ.λ.π.) για τους παραβατικούς ανηλίκους, έτσι ώστε να τους δοθεί ευκαιρία κοινωνικής ενσωμάτωσης. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το 1946 να λάβει υποτροφία από την UNRRA (United Nations Rehabilitation & Relief Administration) και να επισκεφθεί αντίστοιχα αναμορφωτικά ιδρύματα της Αγγλίας και Αμερικής, όπου παρέμεινεν επί διετίαν. Το ίδιο έτος (1946) ηχογράφησε στο Σικάγο τον Παρακλητικό Κανόνα της Θεοτόκου, επί δίσκου γραμμοφώνου. Ασκησε την δικηγορία από το 1948. Το έτος 1955 επρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Συλλόγου Φίλων Βυζαντινής Μουσικής» στην Πάτρα, και διετέλεσε πρώτος πρόεδρος αυτού.
Το υμνογραφικό έργο άρχισε επ’ ευκαιρία της εκ Ρώμης παλιννοστήσεως της Τιμίας Κάρας του Πολιούχου των Πατρέων Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου όπου υπήρξε ο κύριος διεκπεραιωτής της σχετικής αλληλογραφίας, του Δήμου Πατρέων μετά του Βατικανού (βλέπε Ιστορικό Λεξικό των Πατρών Κ. Τριανταφύλλου, Βραβείον Ακαδημίας Αθηνών). Το γεγονός τούτο έγινε αφορμή για την σύνθεση της πρώτης του ασματικής ακολουθίας («Ιερά Ακολουθία Εσπερινού, Όρθρου και Χαιρετισμών εις την Ανακομιδήν της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου»). Από τότε επεδόθη «παρέργως μεν αλλά μετά ζήλου και λίαν ευδοκίμως» στη σύνθεση και μελοποίηση ύμνων, οι οποίοι φέρουν το προσωπικό ύφος του συνθέτου και ευρίσκονται στην στάθμη κλασσικού επιπέδου τόσον κατά το κείμενο της ποιήσεως όσον και κατά το μέλος.
Οι ύμνοι του διακρίνονται από παλμό, έξαρση, ευρηματικότητα και πρωτοτυπία. Η έμπνευση ερχόταν τις νυκτερινές ώρες, όπου κατέγραφε την χειμαρρώδη ποιητική του ροή. Άλλοτε αποσυρόταν στην εξοχήν για να συνθέσει.
Αγάπησε μετά πάθους την βυζαντινή ψαλμωδία του Πατριαρχικού ύφους και υπήρξε αυτοδίδακτος και εγκρατής γνώστης της μουσικής. Η συνεχής παρακολούθηση και ακρόαση επί δύο δεκαετίες του Ν. Μαυροπούλου, Δομέστικου του Πατριαρχικού Ναού και μαθητού του Ιακώβου Ναυπλιώτου του Μεγαλοπρεπούς, συνέβαλε κατά πολύ στο ψαλτικόν ιδίωμα του Ηλία Μπογδανοπούλου.
Το 1973 ετιμήθη με το οφφίκιο του Άρχοντος Υμνογράφου της Αγίας και Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Απεβίωσε τον Οκτώβριο του 1978 στο Λονδίνο. Το 1997 ετελέσθη φιλολογικό μνημόσυνο στην Διακίδειο Σχολή Λαού Πατρών.
Ευμενεστάτης κριτικής έτυχε το υμνογραφικόν έργον του από διακεκριμμένες προσωπικότητες, ιδιαιτέρως δε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, τον Αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβο, τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο και πρώτο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κυρό Μακάριο, τον μεγάλο Έλληνα ζωγράφο Φώτη Κόντογλου, τον διαπρεπή καθηγητή Παναγιώτη Τρεμπέλα, τον αείμνηστο Πρωτοψάλτη της Μ.τ.Χ.Ε. Κωνσταντίνο Πρίγγο, τον Ακαδημαϊκό Αθανασιάδη- Νόβα, Αρχοντες και μεγάλους ιεροψάλτες της Κωνσταντινουπόλεως και πολλούς άλλους.
Πολλούς από τους ύμνους του εξετέλεσαν πολυμελείς χοροί από Θεσσαλονίκη και Βόλο στο Ηρώδειο Αθηνών και το Αρχαίο Ωδείο Πατρών επ’ ευκαιρία πανηγυρικών εμφανίσεων, τους οποίους διηύθηναν εξέχοντες χοράρχες (Ταλιαδώρος, Χατζημάρκος, Καραμάνης, Θεοδοσόπουλος κ.λ.π.). Στη συναυλία του Ηρωδείου το 1977 παρέστη και ωμίλησε ο τότε Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρός Χριστόδουλος. Αλλα έργα του ιδίου : ΤΟΠΙΚΟΙ ΙΔΙΩΜΑΤΙΣΜΟΙ υποβληθέντες εις την Γλωσσική Εταιρεία (Β΄ Βραβείο Γλωσσικής Εταιρείας ΜΕΓΑΡΟΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ), συλλογή ποιημάτων, διηγήματα, ομιλίες όπως για την ΟΓΔΟΗΚΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΑ του π. Νικολάου Μαυρόπουλου (εχει εκδοθεί σε τευχίδιο), χρονογραφήματα, άρθρα, δημοσιεύματα κ.ά. καθώς και πλειάδα επιστολών.
Εχει στην κατοχή του ένα πλούσιο αρχείο το οποίο περιέχει παλαιά βιβλία (νομικά, εκκλησιαστικά κ.λ.π.), καθώς και παλαιούς δίσκους γραμμοφώνου.
Στην κορυφή ενός λοφίσκου στο Δήμο Ερυμάνθου, ευρίσκεται ένα μικρό εκκλησάκι «Προφήτης Ηλίας» κτισμένο στη μνήμη του, από την αγαπημένη του σύζυγο Θεοδώρα.
Ο αδελφός του Δημήτριος Μπογδανόπουλος, δικηγόρος, συγγραφέας και λόγιος, έγραψε στην επιτύμβιο πλάκα:
«Απαντα βίον χρησάμενος,
ύμνους τω Πλάσαντι μέλπειν,
τάλαντον άνωθεν σχών,
πολλαπλούν Αυτώ πάλιν προσήξεν».